25/08/2021 Nieuw vanaf 01.09.2021: preventieve vordering tegen buur

Stel, uw buur is iets aan het bouwen en u vreest dat dit bouwwerk u op termijn zal hinderen, bv. door geluid, geur of straling of door het wegnemen van de zon op uw zonnepanelen. Kunt u hier op voorhand iets tegen ondernemen of moet u wachten tot de hinder er effectief is?

Preventieve vordering weldra mogelijk

Momenteel niet voorzien. Momenteel kunt u pas naar de rechter stappen nadat de burenhinder zich realiseerde. Dit betekent dat u vaak achter de feiten aanloopt.

Wijzigt door het nieuwe BW, boek 3. Vanaf 1 september 2021 wijzigt dit en kunt u als buur al naar de vrederechter stappen indien uw buurman van plan is om iets te bouwen. Voorwaarde is wel dat dit voor u ernstige en manifeste risico’s inzake veiligheid, gezondheid of vervuiling veroorzaakt.

Concreet. Het zou dan kunnen gaan om bv. hinder door de straling van gsm-masten of windmolens. Het kan ook zijn dat het gebouw van uw buur bouwvallig is en op instorten staat. Ook als de aannemer bepaalde werkmethodes gebruikt die een risico inhouden, bv. op bodemvervuiling, het vrijkomen van gevaarlijke stoffen of overmatige geluidshinder, kunt u dit toepassen. Het louter wegnemen van zon op uw zonnepanelen lijkt niet voldoende. Hiervoor zal u waarschijnlijk moeten wachten tot de hinder zich realiseert, vooraleer u naar de rechter kunt stappen.

Onder welke voorwaarden?

Verstoort het evenwicht tussen buren. Van buren wordt verwacht dat zij elkaars nabijheid tot op zekere hoogte verdragen, zodat u enkel kunt optreden als het evenwicht ernstig verstoord wordt. Daarbij wordt geen rekening gehouden met uw persoonlijke gevoeligheden. De vrederechter zal oordelen of de risico’s objectief gezien het evenwicht verstoren, los van uw persoonlijke situatie.

Toekomstige overlast bewijzen. Als klagende buur zal u moeten aantonen dat er sprake is van een ernstig en manifest risico voor veiligheid, gezondheid of vervuiling. Dit vooraf bewijzen zal niet altijd evident zijn, aangezien uw buur zijn bouwwerk nog zal moeten bouwen.

Welke maatregelen kunt u vragen? U kunt aan de vrederechter vragen om uw buur preventieve maatregelen op te leggen om te voorkomen dat de hinder er komt. Het kan hiervoor nodig zijn dat de buur bijkomende onderzoeken laat uitvoeren, zijn werkmethodes aanpast of zelfs de bouwwerken stopzet.

Ook bouwvergunning aanvechten? Omgevingsvergunningen en stedenbouwkundige vergunningen worden in principe afgeleverd zonder uitspraak te doen over uw rechten als buur. Dit betekent dat de overheid bij het afleveren van de vergunning rekening zal houden met de ruimtelijke ordening, maar normaal gezien niet met uw persoonlijke situatie als buur. Indien uw buur al een vergunning voor zijn bouwwerk aangevraagd of verkregen heeft, is het strikt genomen niet vereist dat u die eerst aangevochten heeft. U kunt dus een vordering instellen bij de vrederechter voor burenhinder zonder dat u die vergunning aangevochten heeft.

Let op!  De vrederechter zou het feit dat u de vergunning niet aangevochten heeft wel in rekening kunnen brengen om te oordelen of u de risico’s voldoende bewijst. Het lijkt dus aangewezen om ook de omgevingsvergunning aan te vechten, indien dat nog mogelijk is.